Πτώση στο έδαφος

Οι περισσότερες πτώσεις συμβαίνουν στο σπίτι, κατά την εκτέλεση των καθημερινών συνηθισμένων δραστηριοτήτων, συχνότερα στην κουζίνα και στο λουτρό, κατά το κατέβασμα/ανέβασμα σκάλας κτλ. 

Οι τραυματισμοί που συνοδεύουν τις πτώσεις με πιο συχνά τα κατάγματα (κατάγματα ισχίου, μηριαίου, καρπού, ώμου, ποδοκνημικής, σπονδυλικής στήλης, τραυματισμοί προσώπου-κεφαλής, βαθύτερες βλάβες όπως υποσκληρίδιο αιμάτωμα εγκεφάλου), αποτελούν σημαντικά πλήγματα τόσο για την υγεία των ηλικιωμένων που έχουν δύσκολη ανάρρωση και δύσκολη επιστροφή στην αρχική τους κατάσταση, τόσο για την οικογένεια που επιβαρύνεται ποικιλοτρόπως, όσο και για το Εθνικό Σύστημα Υγείας με νοσηλείες, χειρουργικές επεμβάσεις και φαρμακευτική δαπάνη για ένα πρόβλημα το οποίο θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί και να μειωθεί σημαντικά επενδύοντας στην πρόληψη.  

Στους επιβαρυντικούς παράγοντες συγκαταλέγονται οι εξής : 

Η μοναχική ζωή

Η φαρμακευτική αγωγή 

Η κατάθλιψη και τα ανοικά σύνδρομα

Ιστορικό προηγούμενων πτώσεων

Αίσθημα αδυναμίας 

Ορθοστατική υπόταση

Μειωμένη ακοή/μειωμένη όραση

Αρθροπάθειες

Νειωμένο εύρος κίνησης κάτω άκρων 

Νόσος Πάρκινσον

Εγκεφαλικό επεισόδιο 

Υπογλυκαιμία

Αμέλεια κατάλληλης διαμόρφωσης του σπιτιού 

κ. ά. 


Ως γενικά μέτρα πρόληψης των πτώσεων λογίζονται ο συνεχής επανέλεγχος της φαρμακευτικής αγωγής, η αλληλεπίδραση φαρμάκων και η αποφυγή πολυφαρμακείας, η τακτική ιατρική επανεξέταση και τα τσεκ απ.

Επιμέρους πρακτικά μέτρα πρόληψης στο σπίτι είναι:

  • Αφαίρεση μικρών ελαφριών και εύκολα μετακινούμενων χαλιών
  • Απομάκρυνση καλωδίων από το πάτωμα
  • Αποφυγή υπερφόρτωσης των σπιτιών με πολλά πράγματα που εμποδίσουν τη  μετακίνηση των ηλικιωμένων
  • Πρόβλεψη για επαρκή φωτισμό όλων των χώρων ακόμη και τις νυχτερινές ώρες 
  • Τοποθέτηση εργονομικών χειρολαβών στις σκάλες, στο μπάνιο και στην τουαλέτα 
  • Χρήση αντιολισθητικών στη μπανιέρα και έξω από αυτήν.
  • Εγκατάσταση υπερυψωμένου καθίσματος τουαλέτας ώστε η έγερση να γίνεται με ευκολία
  • Τοποθέτηση των συνήθως χρησιμοποιούμενων αντικειμένων σε προσιτές θέσεις που εύκολα μπορούν να προσεγγιστούν χωρίς τη χρήση βοηθητικών μέσων
  • Κρεβάτι κατάλληλου ύψους και γενικώς εφαρμογή εργονομίας παντού 
 
Σε περίπτωση πτώσης :

- εάν έχουμε ενδείξεις κατάγματος (πόνος, αδυναμία κίνησης άκρου κ.τ.λ. ), απώλειας συνείδησης ή διαταραχή αισθητηριακών λειτουργιών (δεν μιλάει καθαρά, δεν θυμάται το ονομά μας, το όνομά του κτλ) αφήνουμε τον ηλικιωμένο στο πάτωμα τοποθετούμε ένα μαξιλάρι στο κεφάλι του, τον σκεπάζουμε με μια ελαφριά κουβέρτα, δεν του δίνουμε υγρά, κάνουμε μέτρηση αρτηριακής πίεσης, καρδιακών παλμών και καλούμε ασθενοφόρο

- εάν όλες οι λειτουργίες είναι στα φυσιολογικά πλαίσια, ένας τρόπος για να σηκωθεί είναι να τον βοηθήσουμε φέρνοντάς τον στα τέσσερα. Έπειτα φέρνει το γερό πόδι μπροστά με το ισχίο το γόνατο και την ποδοκνημική σε κάμψη και στηριζόμενος με το χέρι σε σταθερό έπιπλο έρχεται σε όρθια θέση.